1. Zekat Nedir?
2. Zekat Kimlere Verilir?
3. Zekat Kimlere Verilmez?
4. Zekat Niçin Verilir?
5. Zekat Vermek Farz mıdır?
6. Zekat Kimlere Farzdır?
7. Zekat Nasıl Hesaplanır?
8. Zekat Ne Zaman Verilir?
9. Zekat Vermenin Faziletleri Nelerdir?
10. Zekatla Alakalı Hadisi Şerifler
11. Mahsüllerin Zekatı: Öşür
Zekat Nedir?
Zekat, İslam'ın beş şartından biridir. Dinen zengin sayılan kimselerin, Allah rızası için mallarının 40'ta 1'ini Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen 8 sınıftan birine vermesidir. Zekat, temizlik, arınma ve bereket anlamına gelir. Zekat, zenginliğin bir kısmının fakirlere verilmesidir. Zekat vermek, İslam'ın önemli ibadetlerinden biridir. Bu sayede, toplumda zenginlik ve yoksulluk arasındaki fark azalır. Zekat, aynı zamanda, sosyal dayanışmayı ve yardımlaşmayı teşvik eder.
Zekat Kimlere Verilir?
Zekat, İslam'da belirli kriterlere uyan kişilere verilen bir malî ibadettir. Zekatın verileceği 8 sınıf vardır. Bu sınıflar, Tevbe suresinin 60. Ayet-i Kerime'sinde bildirildiği üzere şu şekildedir:
- Fakirler: Temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kimselerdir.
- Miskinler: Temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek için sürekli çalışmak zorunda kalan kimselerdir.
- Zekat Toplama Memurları: Zekat toplamakla vazifeli olan kimselerdir.
- Yolda kalmışlar: Yolculuk sırasında parası, yiyeceği veya giysisi tükenen kimselerdir.
- Borcu olanlar: Kul hakkı olarak borcu olan ve borcunu ödeyeceği maldan başka nisab miktarı malı bulunmayan kimselerdir.
- Kölelikten kurtulacaklar: Köle olan ve fidye ödeyerek özgürlüğüne kavuşmak isteyen kimselerdir.
- Allah yolunda olanlar: Allah yolunda savaşan veya savaş hazırlıkları yapan kimselerdir.
- Müellefe-i kulûb: İslam'a yeni girenler veya İslam'a yakınlaştırılmak istenen kimselerdir.
Zekat verirken, öncelikle kişinin kendi yakın çevresine bakması ve ihtiyaç sahiplerini tespit etmesi gerekir.
Zekat Kimlere Verilmez?
Zekat sahibi; eşine, çocuklarına, ana-babasına, büyükannesine ve büyükbabasına, torunlarına zekatını veremez. Zenginlere yani nisap miktarı mala sahip olan kimselere, gayri müslimlere de zekat verilmez.
Zekat Niçin Verilir?
Zekat vermek, Allah'a kulluk etmek, fakirlere yardım etmek, toplumsal dayanışmayı sağlamak ve malların bereketlenmesini sağlamak gibi birçok fayda sağlar.
Zekat, İslam'ın temel prensiplerinden biri olan sosyal adaleti sağlamaya yardımcı olur. Zekat, zenginliğin bir kısmının fakirlere verilmesini sağlayarak, toplumda zenginlik ve yoksulluk arasındaki farkı azaltır. Bu sayede, toplumda huzur ve barış ortamının sağlanmasına katkıda bulunur.
Zekat, aynı zamanda, sosyal dayanışmayı ve yardımlaşmayı teşvik eder. Zekat vermek, insanların birbirlerine karşı sorumluluklarını hatırlatır ve yardımlaşmanın önemini vurgular. Bu sayede, toplumda birlik ve beraberlik duygusu güçlenir.
Zekat, malların bereketlenmesine de vesile olur. Zekat vermek, malların Allah katında makbul olmasını sağlar. Bu da, malların bereketlenmesine ve çoğalmasına yardımcı olur.
Zekat Vermek Farz mıdır?
Evet, zekat vermek farzdır. Zekat, İslam'ın beş temel şartından biridir. Zekat vermek, Allah'ın emirlerini yerine getirmek ve O'na kulluk etmek için yapılır.
Zekat Kimlere Farzdır?
Zekat vermek için, kişinin ergenlik çağına gelmiş, akıllı ve hür olması gerekir. Ayrıca, kişinin nisab miktarı mala sahip olması da gerekir. Nisap, zekâtla yükümlü olmak için esas alınan zenginlik ölçüsüdür. Nisap miktarı, altında 20 miskal (80.18 gr.), devede 5, sığırda 30, koyun ve keçide 40 adettir.
Zekat vermek farz olan kimseler şunlardır:
- Ergenlik çağına gelmiş, akıllı ve hür olan Müslümanlar
- Nisap miktarı mala sahip olan Müslümanlar
Zekat Nasıl Hesaplanır?
Zekat miktarını hesaplamak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Nisap Miktarını Belirleyin: Zekat hesaplamasına başlamadan önce, nisap miktarını belirlemeniz gerekir. Nisap miktarı, 80.18gr altının zekat vereceğiniz gün üzerinden güncel kurdan hesaplanır.
- Mal Varlığınızı Değerlendirin: Zekat verme yükümlülüğü, temel ihtiyaçlarınızı karşılamak için gerekli olan mal varlığınızın ötesindeki kısmı üzerinden hesaplanır. Bu kısmı belirlemek için, kişisel mal varlığınızı (nakit, altın, gümüş, ticari mallar, yatırımlar vb.) değerlendirmeniz gerekmektedir.
- Nisap Miktarına Ulaşıp Ulaşmadığınızı Kontrol Edin: Mal varlığınızın nisap miktarına ulaşıp ulaşmadığını kontrol edin. Eğer nisap miktarına ulaştıysanız ve üzerinden 1 yıl geçtiyse zekat verme yükümlülüğünüz doğar.
- Zekat Miktarını Hesaplayın: Zekat oranı, mal varlığının %2.5'ini (1/40'ını) ifade eder. Bu oran, mal varlığınızın zekata tabi olan kısmını belirlemek için kullanılır.Zekat miktarını hesaplamak için, mal varlığınızın zekata tabi olan kısmını zekat oranıyla çarparak elde edilen sonucu bulabilirsiniz.
Örnek Zekat Hesaplama
Mal Varlığı : 200.000₺
Nisap Miktarı : 158.240₺ (80.18gr altının 24 Ocak 2024 tarihindeki güncel kurundan hesaplandı. Siz hesaplarken, zekatınızı vereceğiniz günün kurundan hesaplamanız gerekmektedir.)
Zekat Oranı : %2.5 (1/40)
Zekat Miktarı : 200.000 x (1/40) = 5.000₺ olarak hesaplanır.
Zekat hesaplaması ile ilgili sorularınızı;
- +90216 478 4706 numaralı sabit hattımızı arayarak,
- +90535 923 0909 whatsapp hattımızdan bize yazarak sorabilirsiniz.
Zekat Ne Zaman Verilir?
Nisap miktarı mala (80,18 gr altın) sahip olan bir kimseye, malının üzerinden bir sene geçtikten sonra üzerine zekat vermek farz olur. Asli ihtiyaçlarından ve borçlarından başka, bu nisap miktarı altına veya bu değerde nakit para ve ticaret malına sahip her müslüman, yılda bir defa zekat ibadetini yerine getirir. Zekat vermek için belirli bir zaman esas kılınmamıştır. Üzerine farz olduğunda beklemeden hemen verilmesi gerekir. Ramazan ayı yardımlaşmanın ve dayanışmanın olduğu bir ay olduğu için, tercihen ramazan ayında da verilebilir.
Zekat Vermenin Faziletleri Nelerdir?
Zekat vermenin dinimizde bir çok fazileti vardır. Zekat vermenin bazı faziletleri şu şekildedir:
-
Hz. Allah'ın Razı Olması: Zekat, bir Müslüman'ın malının belli bir oranını Hz. Allah yolunda harcaması anlamına gelir. Bu, Hz. Allah'ın rızasını kazanmak ve itaatin bir ifadesi olarak kabul edilir.
-
Toplumsal Adaletin Sağlanması: Zekat, zengin ve fakir arasındaki ekonomik dengenin sağlanmasına katkıda bulunur. Toplumsal adaletin güçlenmesine yardımcı olur ve birlikte yaşanan toplumlarda dayanışma duygusunu kuvvetlendirir.
-
Kişisel Arınma: Zekat vermek, bireyin maddi varlıklarını arındırmasına ve bencillikten uzaklaşmasına yardımcı olur. Kişi, malının bir kısmını ihtiyaç sahipleriyle paylaşarak gönül huzurunu artırır.
-
İhtiyaç Sahiplerine Yardım: Zekat, doğrudan fakirler ve ihtiyaç sahiplerine yönlendirilen bir yardım biçimidir. Bu, toplum içindeki zayıf ve ihtiyaç sahibi bireylere destek olmayı sağlar.
-
Sosyal Dayanışma: Zekat, Müslüman topluluklar arasında dayanışma ve yardımlaşma kültürünü güçlendirir. Müslümanlar arasında ekonomik olarak güçlü olanlar, zekatlarını toplumlarının daha zayıf kesimlerine yönlendirerek birbirlerine destek olurlar.
Zekat vermek, bir Müslüman'ın Hz. Allah'a ibadetinin bir parçası, maddi varlıklarını doğru bir şekilde yönetmesi, toplum içinde adaleti sağlamada kendisini geliştirmesi açısından önemli bir ibadettir.
Zekatla Alakalı Hadisi Şerifler
- Resûlullah Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem buyurdular: “Zekâtını vermeyen her bir kimsenin malı, şüphesiz kıyamet günü, o kişinin boynuna dolanması için çok zehirli bir yılan suretinde yaratılır.” (Sünen-i İbn-i Mâce)
- Resûlullah Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem buyurdular: “İlmi olan kimse (onu öğreterek), ilminden tasaddukta bulunsun. Malı olan kimse de (zekât ve sadaka vererek) malından tasaddukta bulunsun.” (Kenzü’l-Ummâl)
Mahsüllerin Zekatı: Öşür
Araziden çıkan mahsulün zekatına, Arapçada onda bir demek olan öşür denilmiştir. Çıkan on mahsulden birini öşür vermek ayet, hadis ve icma ile sabit olan bir farzdır.
Ayet-i kerîmede (meâlen): “Ey iman edenler! Kazandıklarınızın ve yerden sizin için çıkardıklarımızın temiz (helâl) lerinden infâk edin (zekât ve öşür verin). Gözünüzü yummadan (sıkılmadan) alıcısı olmadığınız şeylerin fenasını vermeye yeltenmeyin. Ve bilin ki Allah Ganî ve Hamîd’dir.” buyurulmuştur. (Bakara Sûresi, âyet 267)
Bir arazi, yağmur, çay veya ırmak sularıyla sulanırsa mahsulatın onda biri nispetinde öşür verilir. Satın alınan sularla veya hayvanla taşınan suyla ki, bu uzun meşakkatli ve masraf manalarına geliyor, bu yollarla bütün sene veya senenin yarısından fazla sulanırsa, yirmide bir nispetinde öşür verilir.
Öşür, Masraflar Çıkarılmadan Hesaplanır
Tohumlar veya amele ücretleriyle sair masraflar öşürden çıkarılmaz. Öşürde, arazi sahibinin akıllı, bâliğ (ergen), zengin olması şart değildir. Öşürde itibar, arazi sahibine değil, araziyedir. Yani, mal sahibi; çocuk, deli veya fakir de olsa öşür ile mükelleftir.
Altın, gümüş, para ve ticaret mallarından, yılda bir defa zekât vermek lâzımken; arazide yılda kaç mahsul elde edilirse, hepsinden ayrı ayrı öşür vermek lâzımdır. Diğer malların zekâtında, malın-paranın üzerinden bir yıl geçmesi şart olduğu hâlde, mahsullerde bir yıl geçmesi icap etmez.
Bal, ceviz, susam, fındık, fıstık, çam fıstığı, payam (badem), zeytin ve benzeri yağlı maddeler ile pamuk, palamut, pelit, keten tohumu, şeker kamışı, şeker pancarı, çay yaprağı ve benzeri mahsullerden öşür verilir.
Çayır otu, dut, fesleğen yaprağı, buğday, mısır, pirinç, nohut, mercimek, bakla, fasulye, soğan, sarımsak, kavun, karpuz, salatalık, üzüm, incir, elma, armut, şeftali, erik gibi her türlü meyvelerden; yulaf, fiğ, burçak gibi her türlü hayvan gıdasından öşür verilir. Öşrü verilen üzüm bağının içinde meyve ağaçları olsa veya bağ arasında soğan, sarımsak ekilse, ‘o ağaçların meyvelerinden, soğan ve sarımsaktan’ da öşür vermek lâzımdır.
Öşür arazisi içinde, ekilmediği hâlde kendiliğinden çıkan mahsulden de öşür verilir. Hülâsa İmâm-ı A’zam buyuruyor ki: Yerden, araziden elde edilen mahsulün azında da çoğunda da öşür farzdır.